Niedowidzenie, zwane również „leniwym okiem”, stwierdza się, gdy jedno oko słabo widzi z powodu braku współdziałania między okiem a mózgiem. Mózg może nauczyć się ignorować obraz przekazywany z oka niedowidzącego. Zazwyczaj niedowidzenie stwierdza się tylko w jednym oku, które wygląda na „leniwe”, ponieważ zwrócone jest w kierunku przeciwnym niż drugie oko. Niedowidzenie wiąże się z zezem.
Niedowidzenie może być następstwem zeza, różnicy wady refrakcji między jednym a drugim okiem, a także wcześniejszych schorzeń narządu wzroku, takich jak zaćma czy opadanie powieki. Niedowidzenie pojawia się gdy na siatkówce powstają dwa różne obrazy. Jeden z nich zostaje tłumiony na poziomie kory mózgu i jedno z oczu jest okiem słabowidzącym.
Niedowidzenie rozwija się wcześnie, zwykle przed ukończeniem 6. roku życia, a objawy nie zawsze są wyraźne. Im wcześniej się je rozpozna i zacznie leczyć, tym lepiej. Dlatego zaleca się przeprowadzenie pełnego badania wzroku u dzieci w wieku sześciu miesięcy i ponownie w wieku trzech lat. Do objawów niedowidzenia zalicza się:
Jeśli wada zostanie wcześnie rozpoznana i szybko rozpocznie się leczenie, można uzyskać poprawę widzenia w oku niedowidzącym. Natomiast w oku nieleczonym może utrzymać się ślepota czynnościowa.
Leczenie niedowidzenia polega na: